چگونه بوی بد پا را از بین ببریم؟

آیکان
مقالات
چگونه بوی بد پا را از بین ببریم؟

هانیه موسوی
22/11/1403

اگر هنگام درآوردن کفش متوجه بوی بد پاهایتان شدید، تنها نیستید. داشتن پاهای بدبو یک مشکل بسیار رایج است و دلایل آن می‌تواند تعریق بیش از حد پا، عفونت‌های باکتریایی و قارچی در پا، بهداشت ضعیف پا، کفش و جوراب و همچنین برخی بیماری‌های خاص، مانند دیابت، و بیماری‌های کبدی و کلیوی باشد.

اگر می‌خواهید بدانید چگونه بوی بد پا را از بین ببریم، دو نوع روش‌های درمانی و خانگی برای آن وجود دارد. روش‌های پزشکی عبارتند از درمان مشکلات باکتریایی و قارچی، انجام بوتاکس، استفاده صحیح از کفش و جوراب و استفاده از اسپری درمان‌کننده بوی بد پا. همچنین برای از بین بردن بوی بد پا در خانه می‌توانید از موادی مانند جوش شیرین، نمک و سرکه استفاده نمایید.

در ادامه روش عمومی و خانگی رفع بوی بد پا را توضیح داده‌ام و عنوان کرده‌ام که چه موقع باید برای حل این مشکل به پزشک مراجعه کنید.

دلیل بوی بد پا چیست؟ چرا پا بو می‌گیرد؟

در ابتدا دلایل بروز بوی بد در پا را توضیح می‌دهم، زیرا دانستن دلیل ایجاد این بوی ناخوشایند باعث می‌شود روش از بین بردن بوی بد پا دائمی و ریشه‌ای باشد و دوباره دچار این مشکل نشوید.

عرق پا

علت اصلی بوی بد پا عرق حبس شده در کفش است. پاهای شما روزانه عرق زیادی می‌کنند؛ زیرا هزاران غده عرق دارند. هنگامی که عرق در کفش یا جوراب شما حبس می‌شود، می‌تواند بوی بدی ایجاد کند. این بیماری به نام برومودوز یا پاهای بدبو شناخته می‌شود.

باکتری‌های کف پا

باکتری‌ها نیز مسئول بوی بد پا هستند. انواع مختلفی از باکتری‌ها در کف پای شما وجود دارد. این باکتری‌ها از عرقی که پاهای شما دائماً تولید می‌کنند به وجود می‌آیند. هنگامی که آنها از عرق تغذیه می‌کنند، باکتری‌ها اسیدی ایجاد می‌کنند که باعث بوی بد پا می‌شود.

وجود قارچ

قارچ نیز ممکن است باعث بدبو شدن پا شود. قارچ در مناطق گرم و مرطوب رشد می‌کند. وقتی پاهای شما داخل کفش و جوراب عرق می‌کند، محیطی ایجاد می‌شود که قارچ می‌تواند رشد کند. این قارچ‌های بدبو معمولاً به نام قارچ پای ورزشکار شناخته می‌شوند.

عدم رعایت بهداشت پا

بهداشت ضعیف و نشستن هر روزه پا می‌تواند باعث ماندن بوی عرق در کفش شده و بوی بدی از خود ساطع نماید.

داشتن بیماری‌های خاص

بیماری‌های خاصی وجود دارند که باعث ایجاد بوی بد پا می‌شوند، مانند هایپرهیدروزیس (تعریق بیش از حد)، دیابت و نوروپاتی دیابتی، اختلالات هورمونی (کم کاری یا پرکاری تیروئید) و بیماری‌های کبدی و کلیوی.

استفاده از کفش‌های با متریال خاص

استفاده از کفش با متریال خاص، مانند انواع کفش اسپرت زنانه و مردانه که از جنس پلاستیک است، باعث بروز بوی بد پا می‌شود. کفش اسپرت مردانه و زنانه هنگامی پوشیده می‌شوند که فرد تحرک زیادی دارد و به همین دلیل پای او بیشتر از حالت عادی دچار تعریق می‌شود. همانطور که گفتم تعریق اصلی‌ترین عامل بوی بد پا است.

چه جوری مانع بو گرفتن پا شویم؟

مراقبت از پا

پاها باید دو بار در روز با صابون آنتی‌باکتریال شسته شده و خشک شوند. قبل از پوشیدن کفش، می‌توانید پاها را با پودر مخصوص رفع بوی بد پا آغشته کنید تا خشک و تمیز باقی بماند.

استفاده از کفش درست

از کفش‌هایی استفاده کنید که قابلیت تنفس دارند و به دنبال کفش‌هایی باشید که رویه‌های مشبک دارند. کفش‌های خود را مرتباً تعویض کنید تا به‌خوبی خشک شوند و هوا بخورند. بهتر است هر روز یک کفش جدا را بپوشید و کفش روز گذشته خود را در معرض عبور هوا قرار دهید. از پوشیدن کفش‌های پلاستیکی یا انواع کفش چرم زنانه و مردانه به‌طور مداوم خودداری کنید.

می‌توانید از کفی‌های کاهنده بو یا ضدباکتری در کفش چرم مردانه و زنانه استفاده نمایید.. شاید بپرسید چرا کفش چرم بو می‌گیرد. دلیل آن جنس چرم است که به‌خودی‌خود بو دارد و اینکه قابل تنفس نیست تا پا در آن خشک بماند. این دو عامل باعث می‌شوند این کفش‌ها بوی بدی داشته باشند. در صورت امکان صندل بپوشید و در خانه، پابرهنه بمانید تا پاهایتان هوا بخورد

پوشیدن صحیح جوراب

هر روز جوراب‌های تمیز و مرتباً آنها را عوض کنید. از جوراب‌های جاذب رطوبت استفاده کنید یا اینکه قبل از پوشیدن جوراب‌هایتان نشاسته ذرت یا تالک روی آنها بپاشید. با این کار رطوبت موجود در فضای بسته کفش را که باعث بوی بد می‌شود، از بین می‌برید.

تعویض کفی

برای از بین بردن بوی بد پا می‌توانید کفی‌های کفش خود را با کفی‌های کاهنده بو یا ضدباکتری جایگزین کنند. یا اینکه هر ماه تنها از کفی نو و تمیز استفاده کنید تا کفش دچار بوی ماندگار نشود.

اسپری ضدباکتری

گزینه دیگر رفع بوی بد پا، استفاده از اسپری ضدباکتری یا ضدعفونی‌کننده برای استفاده در کفی است. این اسپری تنها باکتری‌هایی که باعث بروز بوی آزاردهنده در پا می‌شوند را از بین می‌برد. با این حال، این گزینه معمولاً به‌اندازه خشک شدن کامل کفی کفش مؤثر نیست.

لایه‌برداری پا

می‌توانید از اسکراب یا سنگ‌پا برای حذف سلول‌های مرده پوستی استفاده کنید که باکتری‌ها دوست دارند از آنها تغذیه کنند. فردی که پاهایش بوی بدی دارد، باید 2 تا 3 بار در هفته از سنگ‌پا استفاده کند تا از تجمع پوست مرده در پا جلوگیری نماید. شاید امروزه سنگ پا خیلی در دسترس نباشد، اما می‌توانید از اسکراب استفاده کنید. همچنین باید هر روز پاهای خود را با صابون آنتی‌باکتریال بشویید و به نواحی بین انگشتان پا توجه زیادی داشته باشید.

یونتوفورزیس

یکی از گزینه‌های درمانی برای از بین بردن بوی بد پا، فرایندی به نام یونتوفورزیس است. در این روش جریان الکتریکی خفیفی از طریق آب به پوست می‌رسانند و مدت زمان آن 15 تا 40 دقیقه، بسته به دستگاه است تا میزان تعریق پاها کاهش یابد. درنتیجه پا و کفش شما خشک خواهد ماند و بو نمی‌گیرد.

بوتاکس

گزینه دیگری که ممکن است در برخی موارد حاد بوی پا استفاده کنید، تزریق سم بوتولینوم یا بوتاکس است. متخصص این دارو را از طریق روشی به نام تزریق کف پا به پاها تزریق می‌کند. با این حال، این تزریق‌ها دردناک هستند و ممکن است مؤثرترین گزینه نباشند. معمولاً باید 3 تا 4 ماه صبر کنید تا نتایج را ببینید. در برخی موارد لازم است تزریق را دوباره انجام دهید.

درمان خانگی بوی بد پا

کفش‌های خود را بشویید

اگر کفش‌های شما قابل شستشو هستند، باید هر چند وقت یکبار آن‌ها را بشویید. این کار کفش‌های شما را به‌صورت مناسبی تمیز، شاداب و خشک می‌کند که یک معیار الزامی برای از بین بردن بوی بد پا است.

از جوش‌شیرین استفاده کنید

برای رفع بوی بد پا می‌توانید از جوش‌شیرین نیز استفاده کنید. 1 فنجان جوش‌شیرین و به مقدار مساوی سرکه بردارید و خوب مخلوط کنید. حالا هر کفش را با آن پر کنید و بگذارید محلول به مدت 15 دقیقه روی آن بماند؛ سپس کفش‌ها را تمیز بشویید. به‌سرعت متوجه خواهید شد که کفش‌های شما کاملاً بدون بو شده‌اند.

کفش‌های خود را فریز کنید

این روش باورنکردنی اما واقعی است! این یک راه شگفت‌انگیز مؤثر برای از بین بردن بوی بد کفش است. کفش‌های خود را در کیسه پلی‌اتیلن قرار دهید و یک شب در فریزر بگذارید. زمانی که آنها را بیرون می‌آورید، سرما باکتری‌ها را از بین می‌برد و کفش‌های شما بویی نخواهند داشت.

دئودورانت را روی پاهای خود اسپری کنید

صبح قبل از پوشیدن کفش، مقداری دئودورانت را روی پاهای خود اسپری کنید. این کار از بیرون آمدن بوی بد از کفش‌های شما جلوگیری می‌کند.

در معرض آفتاب قرار دادن کفش

کفش‌های خود را بیرون از منزل بگذارید که بتوانند نور خورشید را دریافت کنند. نور خورشید در از بین بردن باکتری‌هایی که باعث بوی بد می‌شوند بسیار مؤثر است. این یک راه آسان است تا مطمئن شوید کفش‌هایتان بوی خوبی دارند.

مقداری الکل به کفش بزنید

اگر کفش‌های شما قابل شستشو نیستند، الکل بهترین گزینه برای تمیز نگه داشتن آن‌ها است. مقداری الکل را روی یک پنبه بریزید و آن را در قسمت داخلی کفش خود بمالید. این کار آنها را به‌درستی تمیز می‌کند، درست مانند شستشو، و بوی آن را از بین می‌برد.

خیساندن پا با نمک

خیساندن پا در نمک به طور بالقوه می‌تواند بوی بد پا را از بین ببرد. حتی می‌تواند در کنار لایه‌برداری کف پا انجام شود و تأثیر آن را افزایش دهد. باید یک کاسه یا وان آب گرم تهیه کرده و نصف فنجان نمک اپسوم را در آن حل کنید. پاها را به مدت 10 تا 20 دقیقه خیس کنید و سپس کاملاً خشک نمایید. همچنین می‌توانید به آن لیسترین اضافه نمایید تا تأثیر بیشتری داشته باشد.

خیساندن پا با سرکه

نوع دیگری از روش‌های خانگی از بین بردن بوی بد پا، خیساندن پا در سرکه است. می‌توانید 2 قسمت آب گرم و 1 قسمت سرکه (سرکه سیب و سرکه سفید هر دو مناسب هستند) به وان یا تشت اضافه کرده و پاها را به مدت 15 تا 20 دقیقه خیس کنید. چنانچه هر گونه بریدگی، زخم یا خراش روی سطح پای خود دارید، نباید از این روش استفاده کنید، زیرا سرکه ممکن است نواحی باز پوست را تحریک کند و بسوزاند.

اسپری از بین بردن بوی بد پا چیست؟

پودرها و اسپری‌های پا محصولاتی هستند که برای کاهش بوی بد ناشی از تجزیه باکتریایی تعریق روی پاها به کار می‌روند. پودرها و اسپری‌های پا یا با استفاده از عطر برای پوشاندن بوی بد عمل می‌کنند یا با جذب عرق که منجر به ایجاد بوی بد می‌شود، به رفع آن کمک می‌نمایند.

پودرها و اسپری‌های پا از موادی که برای این منظور ایمن و مناسب هستند، ساخته می‌شوند. علاوه بر این، اسپری از بین بردن بوی بد پا پوست را تحریک نمی‌کنند و باعث ایجاد واکنش آلرژیک در پا نمی‌شوند. آنها معمولاً حاوی ترکیبات آنتی‌باکتریال هستند که باکتری‌های مولد بو را از بین می‌برند.

برخی از آن‌ها نیز دارای موادی هستند که تعریق را کاهش داده و پاها را خشک نگه می‌دارند. استفاده منظم از این اسپری‌ها می‌تواند به کاهش بوی ناخوشایند پا کمک نماید.

چه زمانی برای مشکل بوی پا باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر فردی به طور ناگهانی حس کرد که پاهایش دچار بوی بد شده‌اند، باید برای بررسی علائم زخم یا بریدگی که ممکن است عفونی باشد، به پزشک مراجعه نماید. پزشک متخصص پایین پاها را به‌دقت بررسی می‌کند تا هر گونه ناهنجاری را تشخیص دهد. فرد در صورت مشاهده علائم زخم در پاهای خود باید به پزشک مراجعه کند. قرمزی، رگه‌های قرمز و تورم ممکن است نشانه عفونت باشند.

همچنین اگر مطمئن شد که هیچ زخم و آسیبی روی پای او نیست و روش‌های از بین بردن بوی بد پا را انجام داد ولی همچنان با این مشکل مواجه بود، باید به پزشک مراجعه کند. در این موارد باید حتماً آزمایش‌های مربوط به دیابت، بیماری‌های کبدی و مشکلات هورمونی را انجام دهد تا علت پیدایش یکباره بوی پای خود را کشف کند.

اغلب افراد ممکن است به‌دلیل مواجه بودن با یک بیماری دچار بوی بد پا شوند؛ یا اینکه در برخی مواقع تعریق بیش از حد در پای خود داشته باشند. در اینصورت، بسیاری از درمان‌های خانگی از جمله لایه‌برداری، خیساندن پا در نمک و سرکه و استفاده از اسپری‌های ضد تعریق می‌توانند بروز این بیماری را کاهش دهند.
هر از گاهی نیز به دلیل کفشی که می‌پوشید، پاهایتان بدبو می‌شود؛ بنابراین هنگام خرید کفش توجه کنید که جنس آن قابل تنفس باشد و دچار بدبو شدن پا نشود. چنانچه هیچ کدام از روش‌ها نتیجه نداد، با یک متخصص پزشکی مشورت کنید تا درمان‌هایی مانند بوتاکس را برای کمک به کاهش بوی پا امتحان نمایید.